Wat is het verschil tussen crisisbeheersing en rampenbestrijding?
Onderzoeken, rapporten en draaiboeken- Crisisbeheersing is het treffen van voorbereidingen, maatregelen en voorzieningen in een crisissituatie. Bij een crisis gaat het meestal om een serie gebeurtenissen of rampen en vaak gedurende een langere periode. Het gaat dan vaak om een groot gebied en er is bestuurlijke coördinatie nodig met maatregelen voor het beheersen van de crisis en de voorlichting ervan.
- Rampenbestrijding is het treffen van maatregelen en voorzieningen, met inbegrip van de voorbereiding, het voorkomen van een ramp en het beperken van de gevolgen van een ramp. Een ramp, ook wel calamiteit genoemd, veroorzaakt een ernstige verstoring van de openbare veiligheid. Meestal gaat het om een eenmalige, korte en hevige gebeurtenis op één plek. Een ramp bedreigt of beschadigt het leven of de gezondheid van veel mensen.
Er zijn de afgelopen jaren diverse onderzoeken gedaan en rapporten gemaakt om de crisisbeheersing en de rampenbestrijding te verbeteren. Er zijn daarna een flink aantal maatregelen ingevoerd om draaiboeken te verbeteren. In de rapporten worden echter ook aanbevelingen gedaan die nog een vervolg moeten krijgen. Sommige effecten worden ook onderschat. Men beseft ook niet altijd dat bijvoorbeeld door uitval van de communicatiemiddelen de operationele hulpdiensten en andere vitale en/of maatschappelijke organisaties hun taken niet meer goed kunnen uitvoeren. Natuurlijk moet de overheid, waar mogelijk, faciliterend zijn. Maar er moet ook een omslag komen in de planvorming bij rampen, dit moet niet meer alleen gericht zijn op het functioneren van de rampenbestrijding. De overheid kan dit niet alleen, hiervoor hebben ze de burgers, maar ook organisaties en bedrijven nodig.
Daarom moet er ook een omslag gaan plaatsvinden in het denken. De meeste mensen denken dat het risico op een crisis of ramp niet zo groot is of dat het toch zelden voorkomt. Daarom is het lastig om mensen, organisaties, scholen en bedrijven te bewegen om zich voor te bereiden. Er zijn een aantal mogelijke dreigingen zoals een terroristische dreiging of een natuurramp zoals een overstroming waarbij de impact van zo'n gebeurtenis moeilijk is in te schatten. Kun je daarvoor wel voorbereidingen treffen? De effecten van en de kans op een overstroming worden door de burger veel kleiner geschat dan door de deskundigen.
Continuïteitsplan oftewel een bedrijfscontinuïteitsplan (BCP)
Kan een bedrijf zich voorbereiden op noodsituaties zoals een pandemie? Ja! Nooit 100% maar zeker wel voor een deel. Ook al hebben wij nog nooit te maken gehad met een grote pandemie zoals Covid-19 en de Coronacrisis die daar uit volgde, er zijn wel continuiteitsplannen die een bedrijf enigszins kunnen helpen om de gevolgen van een pandemie te verkleinen.
In een BCP of een continuïteitsplan kun je bijvoorbeeld een crisisteam vastleggen en wie de leden daarvan zijn. Zij zorgen er samen voor dat alle bedrijfsprocessen zoveel mogelijk kunnen doorgaan of zo snel mogelijk hervat kunnen worden na een calamiteit. Er moet daarom wel in kaart zijn gebracht welke bedrijfsprocessen er zijn en welke daarvan het meest bedrijfskritisch zijn. Daarbij stel je dan ook welke maatregelen er genomen moeten worden vast en in welke herstelvolgorde.
Al op 26 februari 2020 heeft het WHO (World Health Organisation) 'Bereid je werkplek voor op COVID-19' uitgebracht, zelfs Nederlandstalig. Maar gek genoeg was deze in Nederland slecht te vinden, wel in Belgie.
Veiligheidsregio Groningen geeft nu op hun nieuwe website https://eerstehulpbenjij.nl/wees-voorbereid/bereid-je-werk-voor/ een aantal handvaten waarmee je als bedrijf een aantal zaken kunt voorbereiden. Bijvoorbeeld met een noodplan.
